Αναλγητικά χάπια και κρέμες είναι συνήθως οι πρώτες επιλογές για όσους πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα και διστάζουν να καταφύγουν σε πιο εξειδικευμένες θεραπείες ή, πολύ περισσότερο, στη χειρουργική λύση. Ακόμη κι αυτά όμως τα σκευάσματα δεν μπορούν να χορηγούνται αλόγιστα, ούτε χωρίς ιατρική επίβλεψη, καθώς ο κίνδυνος παρενεργειών είναι πάντοτε υπαρκτός. Ας δούμε αναλυτικά τι ισχύει…
Χάπια και κρέμες
Τα αναλγητικά ανακουφίζουν τον πόνο και τη δυσκαμψία, αλλά δεν επηρεάζουν την αρθρίτιδα και δεν αποκαθιστούν τη βλάβη στις αρθρώσεις. Προτείνεται, δε, να χορηγούνται μόνο όταν ο πόνος είναι έντονος ή ο ασθενής πρόκειται να ασκηθεί.
Αναλγητικά
- Συνήθως η παρακεταμόλη (Depon ή Panadol) είναι το καλύτερο και πιο καλά ανεκτό αναλγητικό. Ωστόσο, πρέπει να χορηγείται με τη σωστή δόση, καθώς πολλοί ασθενείς παίρνουν μειωμένη δόση. Προτείνεται η χορήγηση 1 γραμμαρίου (συνήθως 2 χάπια) 3 ή 4 φορές την ημέρα.
- Τα συνδυαστικά αναλγητικά (π.χ. παρακεταμόλη και κωδεΐνη ή παρακεταμόλη και διυδροκωδεΐνη) περιέχουν παρακεταμόλη και κάποια μορφή της ουσίας κωδεΐνης και ενδείκνυνται για πολύ έντονο πόνο. Επειδή είναι πιο ισχυρά αναλγητικά, ενδέχεται να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως ζαλάδες και δυσκοιλιότητα.
Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
Σε περίπτωση που ο πόνος ή η δυσκαμψία στην άρθρωση οφείλονται σε φλεγμονή, προτείνονται μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφένη ή η ναπροξένη. Οσοι τα λαμβάνουν, όμως, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:
- Τα ΜΣΑΦ ενδέχεται να προκαλέσουν παρενέργειες, αλλά ο γιατρός θα λάβει μέτρα ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος αυτός. Ισως να προτείνει μικρότερη δόση και όσο το δυνατόν μικρότερο διάστημα αγωγής ή να υποδείξει την παράλληλη χορήγηση γαστροπροστατευτικού που προστατεύει το στομάχι από πεπτικές διαταραχές.
- Τα ΜΣΑΦ αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού, γι’ αυτό ο γιατρός πρέπει να τα προτείνει με προσοχή αν υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο (π.χ. καπνιστές, άτομα με προβλήματα στο κυκλοφορικό, διαβητικοί, υπερτασικοί και άτομα με υψηλή χοληστερίνη).
- Οι μη στεροειδείς αντιφλεγμονώδεις κρέμες και τζελ αποτελούν καλή εναλλακτική για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα χάπια ΜΣΑΦ. Βοηθούν αρκετά στην οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο ή στο χέρι, αλλά όχι σε βαθιές αρθρώσεις, όπως το ισχίο.
- Οι κρέμες και τα τζελ ΜΣΑΦ απλώνονται απευθείας στην επώδυνη άρθρωση 3 φορές την ημέρα και δεν χρειάζονται τρίψιμο. Απορροφώνται απευθείας από το δέρμα. Είναι πολύ καλά ανεκτά από τους ασθενείς, καθώς μόνο ελάχιστη ποσότητά τους απορροφάται από το αίμα. Είναι πολύ καλά ανεκτά από τους ασθενείς, καθώς μόνο ελάχιστη ποσότητά τους απορροφάται από το αίμα. Ο ασθενής μπορεί να καταλάβει μέσα σε λίγες μέρες αν είναι αποτελεσματικά στην ανακούφιση του πόνου.
Κρέμα καψαϊκίνης
Η κρέμα καψαϊκίνης φτιάχνεται από πιπεριά και είναι ένα αποτελεσματικό και καλά ανεκτό αναλγητικό. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην οστεοαρθρίτιδα στο χέρι ή στο γόνατο. Οι ασθενείς, όμως, πρέπει να γνωρίζουν ότι:
- Η κρέμα καψαϊκίνης χορηγείται μόνο με συνταγή γιατρού και πρέπει να χρησιμοποιείται 3 φορές την ημέρα.
- Οι περισσότεροι νιώθουν ένα αίσθημα καψίματος όταν την πρωτοχρησιμοποιούν, αλλά το αίσθημα εξασθενεί ύστερα από κάποιες μέρες.
- Ο πόνος αρχίζει να υποχωρεί μερικές μέρες μετά την πρώτη χρήση, ωστόσο οι ασθενείς πρέπει να τη δοκιμάσουν τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν αποφασίσουν αν είναι αποτελεσματική.
Για τον πολύ έντονο πόνο
Σε περίπτωση πολύ έντονου πόνου, και εφόσον άλλα φάρμακα δεν είναι αποτελεσματικά, ενδέχεται να χορηγηθούν πιο δυνατά αναλγητικά (π.χ. οπιοειδή/αντιφλεγμονώδη). Πρέπει να γνωρίζετε, όμως, τα εξής:
- Τέτοια αναλγητικά είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως ναυτία, ζαλάδες και σύγχυση, γι’ αυτό οι ασθενείς πρέπει να επισκέπτονται συχνά το γιατρό και να αναφέρουν ό,τι προβλήματα προκύπτουν.
- Κάποια οπιοειδή χορηγούνται επιδερμικά με τη μορφή έμπλαστρου και προσφέρουν ανακούφιση από τον πόνο για αρκετές ημέρες.
- Τα ισχυρά αναλγητικά χορηγούνται μόνο με συνταγή γιατρού.
Καθώς οι προαναφερθείσες θεραπείες λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο, οι ασθενείς μπορούν να συνδυάσουν κάποιες από αυτές για μεγαλύτερη ανακούφιση από τον πόνο. Ωστόσο, θα πρέπει να συμβουλευτούν γιατρό ή φαρμακοποιό για να μάθουν ποιοι συνδυασμοί είναι ασφαλείς.
